Jan Herbaren (Jan III) van Arkel , * ±1280 , † 24-12-1324.
Zoon van Jan (Jan II) van Arkel .

Jan Herbaren III van Arkel (ca. 1275/80 - 24 december 1324) was heer van Arkel vanaf 1297 tot zijn dood. Hij volgde zijn vader op nadat deze gesneuveld was bij de slag van Vronen.

Jan was o.a. heer van Leerdam, Gorkum en het Land van Arkel.

In 1312 gaf Jan van Arkel "voor het land van Sidenrevelt, tusschen den lekdijk en Corten gerechte en tussen den Diefdijk en de Steghe van Everdinghen, een afwatering naar den Zijric (Oude Zederik) en verder naar benenden door de Arkelschen dam en de Arkelsche sluizen in de Linghen en zoo in de Merwede. De watergang werd "de Huibert" genoemd.

Jan III van Arkel, heer van Arkel in 1298, overl. 24.12.1324, tr. (1) Mabelia van Voorne; tr. (2) ná 3.9.1318 Kunigunde van Virneburg, vermeld 1291, test. 20.4.1328; tr. (1) Johann II von Reifferscheid.

Een andere bastaardzoon, Jan de Grutter, is alleen bekend omdat hij het wapen van de ArkePs voerde met een bastaard schuinstreep.

Zie: H.J.J. Vermeulen: De kinderen van Jan III, heer van Arkel (1297-1324) en Kunigonda van Virmeburg (1344-1328 in "Ons Voorgeslacht", november 2003. Zie ook: Nederl. Leeuw 2000.
De vrome Jan overleed in de kerstnacht van 1324.

Zowel 1293 als 1305 worden als huwelijksjaar genoemd, dus rond 1300 getrouwd.
Zij was een dochter van Albert van Voorne, die op 30-12-1287 overleed, en diens eerste vrouw, Aleidis.

Jan van Arkel huwde in 1293 een eerste maal met Mabelia van Voorne (1273 - 26 februari 1313), dochter van Albrecht van Voorne en Aleyd van Loon, met wie hij drie kinderen kreeg. Jan heeft Mabelia in 1305 verstoten, op 5 december 1305 gaf hij haar een inkomen uit de tienden van Leerdam. Mabelia is begraven in Gorinchem.

Mabelia is de grootmoeder van Otto van Arkel, Machteld van Arkel, gehuwd met Boudewijn van Steinfurt.
De sterfdata van Heer Jan III van Arkel en van zijn eerste echtgenote Mabelia van Voorne. Mabelia zou níet op 25(28).2.1318 zijn overleden, doch zijn gestorven tussen 5.12.1305 en eind 1313.

Jan van Arkel (1297-1324), Mabelia van Voorne, Jan van Arkel (†1360), Otto van Arkel (†1396), Maria van Gulik (†1415) en Willem van Arkel (†1417) werden in dezelfde grafkelder begraven.

Cunegonde wordt in de periode 1314-28 vermeld. Haar moeder zou een Van Kleef of een Van Cuijck zijn. Haar vader is Ruprecht van Virneburg.

Het huwelijk met Cunegonde vertoonde in 1323 grote scheuren, omdat ze met haar kinderen gevlucht was naar een klooster in Linschoten, waar ze in 1326 nog zat.

Jan III, heer van Arkel, moet zijn tweede echtgenote Kunigonda van Virneburg, dochter van Robrecht, graaf van Virneburg (1270-11308), en Kunigonda van Kuyc (1295-1329), ruim vóór 1314 hebben gehuwd. Gijsbrecht Bot en Jan van Heusden, de echtgenoten van Margaretha en Kunigonda, zijn omstreeks 1306 en 1307 geboren.

Zie: Afstammingsreeksen van de hertogen van Brabant & Ons Voorgeslacht 2003.

1. Margaretha (Mabelia) van Arkel , † 23-6-1368 , [] Utrecht .
   
   Margaretha van Arkel, vrouwe van de Eem. Op 28-3-13448 wordt zij voor het eerst vermeld als vrouwe Margaretha
   van Arkel, vrouwe van de Eem. Zij is dan reeds de weduwe van Gijsbrecht Bot, ambachtsheer van de Eem, ridder, en de voogdes over Johanna Bot van de Eem, diens enige en minderjarige dochter.
   
   Volgens Dirk Frankenszoon Pauw huwt Margaretha (Mabelia noemt hij haar), de oudste dochter van Arkel, heimelijk met de edele heer van de Eem, genaamd Bot van de Eem.
   
   Margaretha trouwde met een hr. v. Eem uit de familie Both, die in 1368 is overleden en Gijsbr. heette. Hij was heer van een tijdens de St. Elizabethsvloed verdronken dorp in de Groote of Hollandsche Waard.
   Haar dochter Hadewich Both van der Eem (ca. 1320 - voor 1371) trouwde met Wolfert III van Borselen.
   
   Gijsbrecht Bot en Jan van Heusden, de echtgenoten van Margaretha en Kunigonda, zijn omstreeks 1306 en 1307 geboren.
   
   Gijsbrecht, heer van Abcoude, beleent Margaretha van Arkel, vrouwe van de Eem, op 10-7-1361 met het huis en de hofstede Rijnestein met alle toebehoren. Dit goed zal na haar verscheiden vererven op Jan, bastaardzoon van Jan van Arkel, bisschop van Utrecht; als hij zonder wettige kinderen sterft op Margaretha, diens zuster; als zij zonder wettige kinderen overlijdt op Robrecht van Rijnswoude, bastaardzoon van Robrecht van Arkel, heer van Bergambacht, en als hij zonder wettige kinderen sterft op Jan van de Borch, diens broer.
   
   Het Arkelwapen komt ook voor onder de wapens op de schitterende graftombe in de kloosterkerk te Heinsberg. Op deze tombe liggen drie personen, in het midden Margaretha, vrouwe van Gennep, (1372-overl.1419) - kleindochter van Margaretha van Arkel, vrouwe van de Eem - en aan haar beide zijden respectievelijk haar echtgenoot (Johan I, heer van Heinsberg, 1386-overl.l438) en haar oudste zoon (Johan II, heer van Heinsberg, 1395-overl.l443).
   Op 26-11-1366, als zij haar eind voelt naderen, maakt zij haar testament. Zij sterft - volgens het anniversarium van de Dom - op 22-6-1368 en wordt ongeveer 58 jaar oud in de Dom te Utrecht begraven.
   
   
   × ±1325   Gijsbrecht Both van der Eem .
       Zoon van Willem Both (??) en ?
   
   Margriet van Arkel huwde Gijsbrecht Bot, heer van Eem, en werd door Gijsbrecht van Abcoude op 10 juli 1361 beleend met Rijnenstein.
   
   Gijsbert was heer van Eemkerk (in de Groote of Hollandsche Waard).
   
   Er is onduidelijkheid over wie de vader is van Gijbrecht Bot.
   
   
   2 kind(eren)



2. Jan (Jan IV) van Arkel , * ±1305 , † 23-2-1359 , [] Gorkum 1360.
   
   Jan IV van Arkel volgde zijn vader waarschijnlijk begin 1325 op.
   
   Jan IV, heer van Arkel 1337-1357, ridder en baanderheer, overl. in mei 1360, was een zoon van Jan III van Arkel en diens eerste vrouw Mabelia van Voorne. Jan IV was gehuwd met Ermgard, dochter van graaf Otto van Kleef.
   
   Jan hielp graaf Willem de Goede het leven redden in de Slag van Casselbergh in 1328.
   
   "Johan de elfste Heer Jans soon [..] hadde te wijve Ermgard graeff Otten dochter van Cleeff, daar bij hij won seven sonen en twee dochteren".
   
   Jan IV van Kleef had ook nog enkele bastaarden: Jan v. Wolferen, Jan v. Kervenem en Jan v.d. Donk.
   Nog leyt alhier begraven Johan de XIIIe heer van Arckel, die tot eender vrouwe had Ermgaert des Graven Otten dochter van Cleve, daer hij veel kinderen bij wanne, namelijk seven soonen ende twee dochteren, die hij yeder bij zijn leven haere goederen ordonneerden, ende sterf Ao XIIIc LV op den XXIII Februarii.
   
   Ook begin mei 1460 wordt als overlijdensdatum genoemd van Jan IV van Arkel.
   
   
   × Köln, Deutschland ±1324   Irmgard (Ermgard) van Kleef , * ±1307 , † 6-8-1362.
       Dochter van Otto von Kleve en Mechteld van Virneburg .
   Kinderen: Machteld, Jan, Otto en Elisabeth.
   
   Irmgard was een dochter van Otto van Kleef en Mechteld van Virneburg en een kleindochter van Dirk VII van Kleef, Margaretha van Gelre, Ruprecht III van Virneburg en Agnes van Westerburg-Runkel.
   
   Irmgard was voor haar huwelijk met Jan van Arkel gescheiden van graaf Adolf II van der Mark (+1347).
   
   Jan van Arkel sr. woonde te Keulen het huwelijk bij van zijn zoon Johan met Ermgard of Johanna, dochter van Otto I, graaf van Kleef.
   Ook 1348 wordt als haar overlijdensjaar genoemd.
   
   
   8 kind(eren)



3. Dirk Aelrasch (Dirk Alras) van Arkel , * >1309 .
   
   ×   Swanildis (Swanelt) .
   
   × ???   Lijsbet .
   
   4 kind(eren)



4. Johan (Jan) van Arkel , * ±1315 , † ±1378 .
   Jan van Arkel, alias van de Lede, de oudste zoon uit het tweede huwelijk, die op 20-11-1342 in zijn 28ste levensjaar (m.a.w. 27 jaar) blijkt te zijn, is in 1315 geboren. Dit houdt automatisch in dat Robrecht, de jongste zoon uit dit tweede huwelijk, dus ná 1315 moet zijn geboren.
   
   Ook uit een tweede huwelijk had Jan III van Arkel een zoon Jan of Johan, die Jan van der Leede werd genoemd. In 1321 werd hij beleend met de heerlijkheid Van den Berghe, waarvan zijn moeder het vruchtgebruik kreeg.
   
   "Johan [..] was canoniek tot Utrecht in den Dom en worde natemaels Bisscop tot Utrecht ende worden vanden Paus van daer geset tot een Bisscop van Luijck, ende als hij gestorven was, worde hij tot Utrecht gebrocht en aende Suytsijde van de Domkercke begraven. Dese Heer Jan Bisscop van Utrecht hadde een Bastaert sone genaemt Heer Jan de Bastaert van Arkell van Revesteijn".
   
   Bisschop Johan (gekozen 1342, overl. 1378) was een zoon was van heer Johan III, heer van Arkel (+ 1324), uit diens huwelijk met Cunegonda van Virnenburch, zoals blijkt uit zijne kwartieren, Arkel X Voorne, Virnenburch X Kleef.
   
   Bisschop Jan van Utrecht had een buitenechtelijke zoon genaamd Jan van Reynestein.
   Overl. 1377-78.
   
   
   1 kind(eren)



5. Cunegonde van Arkel , * ±1315 , † ±1346 .
   De jongste dochter uit het tweede huwelijk wordt Kunigonda genoemd.
   
   Kunigonda van Arkel sluit huwelijksvoorwaarden met Jan V, heer van Heusden. Deze is het enige kind uit het huwelijk van Jan III, heer van Heusden, met Ermgard van Cranendonk, diens tweede echtgenote. Ook voor Ermgard, dochter van Willem van Horne, heer van Cranendonk, en Katharina, is het haar tweede huwelijk. Zij is eerder gehuwd met Ludolf van Are, heer van Wickerode. Het huwelijk - tussen Jan III en Ermgard - moet tussen 9-2-13012’ zijn gesloten, wanneer Ludolf nog leeft, en 1304, wanneer de heer van Heusden aan Ermgard, zijn echtgenote, het goed te Hese in lijftocht geeft.
   
   Jan III, heer van Arkel, moet zijn tweede echtgenote Kunigonda van Virneburg, dochter van Robrecht, graaf van Virneburg (1270-11308), en Kunigonda van Kuyc (1295-1329), ruim vóór 1314 hebben gehuwd. Gijsbrecht Bot en Jan van Heusden, de echtgenoten van Margaretha en Kunigonda, zijn omstreeks 1306 en 1307 geboren.
   
   
   × ±1327   Jan (Jan V) van Heusden , * ±1307 , † ±1331.
       Zoon van Johannes (Jan III) van Heusden en Ermgard van Cranendonck .
   Jan was gehuwd met Kunigonda van Arkel, dochter van Jan III van Arkel en Kunigonda van Virneburg. Zij lieten géén kinderen na.
   Het enige kind uit dit tweede huwelijk, de latere echtgenoot van Kunigonda van Arkel, zal omstreeks 1307 zijn geboren.
   
   Jan IV, heer van Heusden, droeg op 23-5-1308 de voogdij over Jan V, zijn stiefbroer, aan vrouwe Ermgard, zijn stiefmoeder. In de boezem van de familie ontstaat later onenigheid met betrekking tot de voogdij over Jan V van Heusden. In de beleningsoorkonde worden echter Gerard, heer van Horne en Altena, en Jan van de Elshout als zodanig aangemerkt. Ongetwijfeld zal Ermgard hiertegen hebben geprotesteerd.
   Jan V van Heusden wordt op 13-10-1318 nog als "het kind" van Heusden aangemerkt en op 21-5-131945 voor het eerst als heer van Heusden vermeld.
   
   Sophia, weduwe van Willem, heer van Horne en Altena, en echtgenote van Jan, heer van Saffenberg, en Aleid, echtgenote van Gerlach van de Bossche, de dochters uit het eerste huwelijk van Jan III, alsmede Jan V, de zoon uit het tweede
   huwelijk van Jan III, kunnen geen rechten op de heerlijkheid Heusden, dat een recht leen is, doen gelden.
   Toch beleent Dirk, graaf van Kleef, op 13-1-1317 - ten overstaan van Margaretha, zijn echtgenote, en Jan, zijn broer - Gerard, heer van Horne en Altena, en Jan van de Elshout,
   ten behoeve van Jan V, zoon van de heer van Heusden en Ermgard van Cranendonk, £uster van de Cranendonk, met de heerlijkheid Heusden met alle toebehoren, gelegen aan gene zijde van de Oude Maas, zoals deze door Jan III, heer van Heusden en Jan IV, diens zoon, van hem en zijn ouders in leen werd gehouden en na de dood van Jan IV, zoon van Jan III, heer van Heusden, aan hem was vervallen. Voorwaarde voor de belening is echter dat de voogden, namens de graaf van Kleef, een bedrag van 6.000 pond zwarte Tournoisen aan Jan van Halen, lombard, zullen betalen. Een bedrag dat, volgens de beleningsoorkonde, door Jan V, binnen zes weken na het bereiken van diens meerderjarigheid, aan de voogden zal worden teruggegeven. Eerst daarna zal de graaf van Kleef Jan V met de heerlijkheid Heusden belenen.
   
   Deze Jan, heer van Heusden, wordt in de periode 1333-46 vermeld. Jan V van Heusden, heer van Heusden, knape, is overleden na 2 februari 1330.
   
   Jan, heer van Heusden, knaap, heeft op 22-1-1330 zijn eigen huis te Dussen met heerlijkheden, tijns, tienden en land, dat hij van niemand houdt, in leen gegeven aan een ongenoemde, vidimus van Willem van Zonne, deken van Geertruidenberg.
   
   Kunigonda van Arkel sluit huwelijksvoorwaarden met Jan V, heer van Heusden. Deze is het enige kind uit het huwelijk van Jan III, heer van Heusden, met Ermgard van Cranendonk, diens tweede echtgenote.
   
   Jan V, heer van Heusden, heeft verschillende afdrukken van zijn zegelstempel nagelaten
   
   Op 2 februari 1330 treedt Jan V van Heusden voor het laatst op samen met Willem van Duivenvoorde, als getuige bij het verdrag tussen Willem IV van Hoorne en Jan van Arkel.
   



6. Robbrecht (Robert) van Arkel , * ±1320 , † Walef, België ±21-7-1347 .
   
   Robbrecht was heer van Bergambacht, Asperen, Stolwijk, Vlist en Hagestein.
   
   Robert of Robrecht, de tweede zoon van Kunegonde, volgde zijn broer Jan op in de heerlijkheid van den Berghe.
   
   Robbrecht had een buitenechtelijke zoon Robbert van Renswoude, die in de periode 1361-1413 wordt vermeld.
   
   Robrecht van Arkel, heer van den Berghe, trouwde in 1346 Aleid van Asperen en werd zo heer van Asperen. Hij sneuvelde in 1347 bij Walef, waar hij vocht voor de bisschop van Luik tegen de stad Luik.
   Robrecht sneuvelde in 1346-47 bij Walef-Hannut in dienst van Gelre en Brabant in de strijd tegen de bisschop van Luik.
   
   
   × 1346   Aleid van Asperen , † <6-1366.
       Dochter van Otto van Asperen en Aleid van Avesnes .
   
   In 1346 werd een huwelijk geregeld met de nog minderjarige erfdochter Aleid van Asperen. Voor dit huwelijk was dispensatie van de Paus nodig omdat Robrecht en Aleid in de vierde graad verwanten waren.
   
   Aleid van Asperen hertrouwde als weduwe met Walraven van Valkenborch, heer van Bom, en Asperen ging toen over op haar zuster Elburg, die getrouwd was met Jan van Polanen.
   
   
   1 kind(eren)